Nederland immigratieland
Toen voormalig minister Jan Pronk (PvdA) in 1992 er tijdens een congres van zijn partij voor pleitte te erkennen dat Nederland in feite een immigratieland is, kreeg hij veel kritiek van partijgenoten en politici van andere partijen. Pronk agendeerde een onderwerp dat sinds jaren de jaren ’70 taboe was. Toch kende Nederland al vanaf begin jaren ’60 een positief migratiesaldo en hadden bijvoorbeeld hoogleraar Han Entzinger (in 1987) en de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (in 1988) al eerder gepleit voor het erkennen dat Nederland de facto een immigratieland is. Zij voorspelden dat er immigranten zouden blijven komen en stelden dat erkenning van dit feit consequenties zou moeten hebben voor onder andere de opvang van nieuwe Nederlanders en voorzieningen om hun deelname aan de samenleving te stimuleren.
De discussie is nog steeds actueel. Zoals de Adviesraad Migratie onlangs nog stelde valt deze discussie niet los te zien van wezenlijke vragen als: wat voor samenleving willen we zijn, welke arbeidsmarkt en hoeveel migranten passen daarbij?
Het is een discussie waartoe de afgelopen decennia vaak een aanzet werd gegeven, maar die nooit echt werd gevoerd, laat staan werd afgerond. Toen halverwege de jaren ’70 duidelijk werd dat het verblijf van de nieuwe Nederlanders niet tijdelijk zou zijn, werd er wel voor het eerst gesproken over een integratiebeleid (toen nog minderhedenbeleid). Het beleid veranderde sindsdien met regelmaat, net als de doelgroepen en de labels voor de nieuwe Nederlanders (gastarbeider, allochtoon, vluchteling, Nederlander met migratieachtergrond, arbeidsmigranten, biculturele Nederlanders etc.).
Politiek historische monografie
Welke actoren speelden en spelen vanaf de jaren ’60 een rol bij de totstandkoming van het beleid en de ‘industrie’ die daarmee gepaard ging? Wat is de rol van bijvoorbeeld (grote) ondernemers, werknemers(organisaties), politieke partijen, landen van herkomst, media, de nieuwe Nederlanders, hun eigen organisaties en hun ‘zaakwaarnemers’? Wat kunnen we ervan leren?
Het zijn vragen die me bezighouden sinds 1990 toen ik vlak na mijn studie politicologie begon te werken bij het toenmalige Amsterdams Centrum Buitenlanders. Door middel van verschillende deelprojecten (boeken, verhalen, portretten, podcasts, blogs) wil ik de komende jaren deze vragen alleen of samen et anderen beantwoorden.
Ik kan hierbij gebruik maken van ruim dertig jaar ervaring in dit veld en voortborduren op verhalen die ik in de loop der jaren heb verzameld en op verschillende kleine en grotere onderzoeken die ik eerder alleen of samen met anderen heb gedaan. Over een deel van deze onderzoeken heb ik eerder geschreven op deze site en op Republiek Allochtonië. Hieronder geef ik een selectie van deze artikelen.
Steunen of samenwerken?
Een deel van mijn werk wordt gefinancierd op basis van donaties van lezers. Onder sommige blogs vind je daarom een oproep te doneren. Zo blijft het mogelijk dit werk onafhankelijk te blijven doen. Wil je me steunen? Je kunt doneren via deze link: https://bunq.me/ewoudbutter
Heb je een idee waar je samen aan wil werken? Laten we samen een kop koffie gaan drinken. Mail: info (apenstaartje) ewoudbutter.nl
Selectie van eerder gepubliceerd werk (wordt binnenkort aangevuld)
Over beleid
- Van wie hou je meer: van je moeder of je vader? (dubbele nationaliteit) (2007)
- Gekleurde verwachtingen; boekje met een trendanalyse, geschreven voor ACB kenniscentrum (2007)
- Eenzijdige polarisatie leidt niet tot emancipatie (2008)
- Hoe herken je ‘facadepolitiek’ van salafistische organisaties? (2009)
- Ali stemt niet meer op GroenLinks (2009)
- Zin en onzin van minderhedenbeleid (2011)
- Is specifiek beleid voor Marokkaanse en Antilliaanse jongeren succesvol? (2011)
- Gemeenten in de knel door landelijk beleid uitgeprocedeerde asielzoekers (2012)
- Het stemrecht voor migranten en de integratiekrap van de PvdA (2013)
- Onderzoek naar stemgedrag van niet-westerse Amsterdammers bij gemeenteraadsverkiezingen (2014)
- Diversiteit en aanpak discriminatie in de coalitieakkoorden van de grote steden (2014)
- De tegenstrijdige integratieboodschap van het kabinet Rutte – Asscher (2014)
- PvdA betaalt hoge prijs voor half kinderpardon (2014)
- Integratie Turkse Nederlanders blijft voorlopig hoog op de agenda staan (samen met Roemer van Oordt, 2014)
- Wat staat er in de (concept) verkiezingsprogramma’s over immigratie, integratie en discriminatie? (inventarisatie voor KIS, 2016)
- Alle ministers voor integratie sinds 1981 (uit 2017)
- Behalve een slavernijmuseum verdient Nederland ook een migratiemuseum (2017)
- De kabinetten Rutte I, II en III over immigratie en integratie (2017)
- De aanpak van discriminatie, radicalisering en integratie van nieuwkomers in de coalitieakkoorden van de vier grote steden (2018)
- Het Nederlandse ‘islamdebat’ verloopt al 30 jaar volgens hetzelfde patroon (2019)
- Kabinet en kamer zoeken nog naar aanpak van moslimhaat en moslimdiscriminatie (2020)
- God en geloof in verkiezingsprogramma’s van confessionele partijen (2021)
- God en geloof in de verkiezingsprogramma’s van seculiere partijen (2021)
- Welke standpunten nemen de politieke partijen in hun verkiezingsprogramma’s in over racisme, integratie, slavernijverleden, etnisch profileren, vrijheid van godsdienst, inburgering en immigratie? (2021)
Eigen (religieuze) organisaties, zaakwaarnemers
- Subsidiëring van zelforganisaties/ investeer vooral in participatie en niet teveel in dialoog (2006)
- Pijlers voor Bruggenbouwers; boek waarin verslag wordt gedaan van onderzoek naar migrantenorganisaties/allochtone vrijwilligersorganisaties/zelforganisaties (2008)
- De zin en onzin van migrantenorganisaties (2010)
- Het ACB stopt (2012)
- De Westermoskee lijkt er nu toch te komen; een historische schets (2012)
- Einde van Forum, instituut voor multiculturele vraagstukken (2014)
- Hebben eigen voorzieningen van migranten toekomst? (2015)
- Zuilen in de Polder? Een verkenning van de institutionalisering van de islam in Nederland. Boek geschreven met Roemer van Oordt (2018)
- Viering 50 jaar migratie onderstreept belang seculiere organisaties en behoefte migratiemuseum (2019)
Portretten/interviews
- In memoriam: Gijs von der Fuhr (2008)
- ‘Multiculturele samenleving is een gegeven’ (interview Jean Tillie, 2009)
- ‘PVV’ers zijn geen moslimhaters’ (interview met Ahmed Marcouch, 2009)
- In Memoriam: professor Mohammed Arkoun (2010)
- “Met het bord ‘Wilders, hond van Israel’ had ik minder moeite.” (interview met Abdou Menebhi, 2014)
- Gerritjan Harbers overleden (2016)
- Mustapha Oukbih (1964-2017) (2017)
- In Memoriam: Zouggar Raji (1948- 2019)
- De zachte krachten van Mohamed Rabbae (2022)
Landen van herkomst
- Dossier Marokko, migratie, mensenrechten (op Republiek Allochtonië, 2008)
- De moeizame relatie van Marokko met haar migranten (2008)
- Twintig jaar onderzoek naar Turkse Nederlanders, integratie en De Lange Arm (2017)
- Brede steun in Tweede Kamer voor ‘Keuzevrijheid in nationaliteit’ (2021)
- Diverse artikelen op Republiek Allochtonië over ‘lange armen’
Divers
- Allochtone politici en cliëntelisme (2009)
- Jaaroverzicht Integratie en immigratie 2017 (diverse artikelen, 2017)
- Onderzoek naar immigratie, integratie en diversiteit.(2018)
- Boekje over 50 jaar Marokkaanse migratie, 50 jaar burgerschap (2019)
Ewoud Butter 