Afgelopen weekend is Gerritjan Harbers (72) in Amsterdam in zijn slaap overleden. Harbers vervulde als directeur van de Stichting Welzijn Buitenlandse Werknemers en het Amsterdams Centrum Buitenlanders (ACB) een belangrijke rol in het Amsterdamse en landelijke minderhedenbeleid in de jaren ’70, ’80 en ’90 van de vorige eeuw.
Gerritjan Harbers, van oorsprong theoloog, was een markante persoonlijkheid, die in veel opzichten zijn tijd ver vooruit was. Hij was licht allergisch voor ambtelijke stroperigheid, wollig taalgebruik en het paternalisme van het welzijnswerk. Harbers nam stelling tegen een benadering waarbij burgers als passieve doelgroepen werden gezien en pleitte voor meer aandacht voor burgerinitiatieven, waaronder migrantenorganisaties.
Hij liet zich liever inspireren door kunstenaars en filosofen dan door methodische handboeken. Hij kreeg graag tegenspraak en stimuleerde binnen de eigen organisatie, gevestigd in het voormalige woonhuis van de filosoof Descartes, het debat door mensen met uiteenlopende politieke voorkeuren samen te laten werken. Zo zijn de latere Kamerleden Sam Cherribi (VVD) en Coskun Cörüz (CDA) hun carrière ooit bij het ACB begonnen.
Onder zijn leiding haalde het ACB geregeld de landelijke pers. Zo agendeerde het centrum als eerste het belang van een Nederlandse imamopleiding en startte het samen met de Universiteit van Amsterdam een Bijzondere Leerstoel Islam, die werd bekleed door de Frans Algerijnse hoogleraar Mohammed Arkoun. Het ACB koos voor samenwerking met migrantenorganisaties, waaronder moskeeorganisaties en werd vanwege samenwerking met de Marokkaanse UMMON begin jaren 90 uit het landelijke netwerk centra buitenlanders gezet. Ook was het ACB nauw betrokken bij de ontwikkeling van de plannen voor de Westermoskee.
Mede dankzij de inzet van Gerritjan Harbers stond het ACB aan de wieg van onder andere jongerencentrum Argan, de eerste demonstratie van Nederland Bekent Kleur, verschillende initiatieven op het terrein van de emancipatie van homoseksuelen en onderzoek naar de positie van Chinezen in Nederland.
Dieptepunten waren er ook. Zo werd in 1988 Nihat Karaman, arbeidsmarktadviseur van het ACB en voorzitter van de Turkse organisatie HTIB, bruut vermoord. In 1992 werd een andere Turkse medewerker van het ACB, Ahmet Soylu, opgepakt in Turkije en gemarteld in een Turkse gevangenis.
Gerritjan Harbers was een levensgenieter. Hij hield van lekker eten, drinken, kunst en van humor. Zowel in als buiten werktijd zette hij zich in voor mensen in een achterstandspositie. Voor ons was hij een belangrijke inspiratiebron. Het was dan ook een groot voorrecht en een plezier een tijd met hem samengewerkt te mogen hebben.
Dit stuk schreef ik samen met Roemer van Oordt. We werkten allebei met Gerritjan Harbers in de jaren ’90 bij het ACB.
P.S. De uitvaart van Gerritjan Harbers zal zaterdagmiddag 28 mei plaats vinden. Op woensdag 25 mei verschijnt er een rouwadvertentie in het Parool.
Ewoud Butter 
Sterkte met dit verlies.
Meelevende groet,
LikeLike
R.I.P markant figuur, ik leef mee
LikeGeliked door 1 persoon
Hallo Ewoud,
Zo’n beetje rondkijkend op internet om te zien hoe het gaat met mensen uit een ver verleden kom jou bericht tegen. Ik herinner mij GerritJan als een ongrijpbare man mert een enorm uitgebreid netwrk van vrienden, kennissen en collega’s. Iemand met een groot hart voor mensen. In 1992 was ik getrouwd met Ahmet Soylu. De weken dat hij vastzat in Turkije hebben veel indruk gemaakt. ik geloof niet dat ik ooit mijn dank en waardering heb uitgesproken voor de enorme inspanningen die het GerritJan, jij en collega’s van het ACB toen gepleegd hebben. De emotionele steun. De financiele steun en natuurlijk de druk/invloed die jullie uitgeoefend hebben op contacten die jullie hadden met de politiek. Ik ben ervan overtuigd dat zonder dat al het nog veel slechter had kunnen aflopen.
Lieve groet,
Lydia Steutel
LikeGeliked door 1 persoon